KE wprowadza okres przejściowy na wymianę tachografów – czy przewoźnicy mogą spać spokojnie?

Komisja Europejska niespodziewanie wprowadziła okres przejściowy dla firm transportowych, które nie zdążyły zaktualizować tachografów do najnowszej wersji G2V2. Do końca lutego 2025 roku służby kontrolne w krajach Unii Europejskiej mają wykazywać większą wyrozumiałość, skupiając się na działaniach edukacyjnych zamiast nakładania kar. Decyzja ta przynosi chwilową ulgę dla wielu przedsiębiorców z branży transportowej, jednak eksperci, w tym przedstawiciel firmy Inelo, przestrzegają, że dokument nie gwarantuje całkowitej ochrony przed mandatami. Warto również podkreślić, że sierpniowy termin wymiany na kolejną generację tachografów nie przewiduje podobnych udogodnień.

Okres przejściowy przy wymianie tachografów – faktyczne wsparcie czy mylne poczucie bezpieczeństwa?

Zgodnie z unijnym rozporządzeniem 165/2014, pierwszy termin na obowiązkową wymianę tachografów dla pojazdów wykonujących przewozy osób i towarów już minął. Przewoźnicy realizujący transport międzynarodowy mieli czas do 31 grudnia 2024 roku na wymianę starszych urządzeń – zarówno analogowych, jak i cyfrowych pierwszej generacji – na bardziej zaawansowane tachografy. Od początku 2025 roku nowe przepisy wymagają, by przewozy międzynarodowe odbywały się wyłącznie z wykorzystaniem pojazdów wyposażonych w inteligentne tachografy pierwszej (G2V1) lub drugiej generacji (G2V2).

18 grudnia 2024 roku podczas posiedzenia Komitetu ds. Transportu Drogowego przedstawiciele wszystkich 27 krajów członkowskich Unii Europejskiej osiągnęli porozumienie dotyczące wprowadzenia tymczasowego okresu przejściowego na wymianę tachografów. W ramach tego rozwiązania przewoźnicy, którzy nie zdążyli jeszcze wymienić urządzeń analogowych lub cyfrowych pierwszej generacji na nowoczesne tachografy G2V2, mogą liczyć na łagodniejsze podejście ze strony służb kontrolnych. Do końca lutego 2025 roku działania wobec nich mają koncentrować się na edukacji zamiast nakładania kar finansowych.

– Decyzja ta była konieczna. Z ostatnich badań Inelo wynika, że aż 29 proc. pojazdów przeznaczonych do międzynarodowych przewozów wciąż korzysta z urządzeń niedostosowanych do unijnych wymogów. Z punktu widzenia branży ustalenie tymczasowej taryfy ulgowej jest pozytywnym krokiem i zwiększy szansę firm na spełnienie nowych norm – podkreśla Mateusz Włoch, ekspert ds. rozwoju i szkoleń, Inelo z Grupy Eurowag.

Edukacja zamiast kar – jak wygląda to w praktyce?

Komisja Europejska zachęca, by w pierwszych miesiącach 2025 roku stosować podejście edukacyjne wobec przewoźników, którzy nie zdążyli wymienić tachografów na czas. Jednak warto pamiętać, że nie wszystkie kraje członkowskie mogą w pełni dostosować się do tych zaleceń. W praktyce decyzje dotyczące nakładania kar mogą zależeć od lokalnych interpretacji przepisów oraz podejścia tamtejszych służb kontrolnych. Przewoźnicy powinni być przygotowani na różnice w egzekwowaniu regulacji na terenie poszczególnych państw UE.

– Istnieje możliwość, że pomimo zawartego porozumienia, niektóre organy kontrolne mogą zdecydować się na nałożenie kary. Decyzja KE nie stanowi bezpośrednio prawa, co oznacza, że nie gwarantuje pełnej ochrony firm transportowych w tej sytuacji. Do tej pory jednak nie spotkaliśmy się wśród naszych klientów z przypadkami sankcji za brak wymiany tachografów. A jeśli się to zdarzy i zostanie nałożona kara, to przewoźnicy mogą się od niej odwoływać, co jednak wiąże się z potencjalnymi kosztami. Najważniejszym przesłaniem dla branży jest więc apel o jak najszybsze działanie. Odwlekanie wizyty w warsztacie może skutkować nie tylko dodatkowymi kosztami, ale również znacznym wydłużeniem czasu oczekiwania na wymianę tachografu – komentuje Mateusz Włoch.

Które kraje zastosują się do zaleceń KE?

Z dostępnych informacji wynika, że m.in. Polska, Rumunia, Włochy, Hiszpania, Francja, Chorwacja, Szwajcaria, Luksemburg, Wielka Brytania, Grecja, Bułgaria, Dania oraz Słowacja oficjalnie zadeklarowały na swoich stronach internetowych, że będą przestrzegać zaleceń Komisji Europejskiej. Oznacza to, że w tych krajach do 28 lutego 2025 roku przewoźnicy mogą liczyć na odroczenie nakładania kar związanych z brakiem modernizacji tachografów na wersję G2V2.

Sierpień 2025 – termin bez taryfy ulgowej

Kolejną kluczową datą dla branży transportowej jest 19 sierpnia 2025 roku. Od tego dnia wszystkie pojazdy realizujące transport międzynarodowy na terenie Unii Europejskiej muszą być wyposażone w najnowsze inteligentne tachografy G2V2. Dlatego niezwykle ważne jest, aby przewoźnicy nie odkładali wymiany na ostatnią chwilę i odpowiednio wcześnie zaplanowali proces modernizacji swoich pojazdów.

– Przepisy te dotyczą stosunkowo nowych pojazdów, takich jak ciężarówki i autobusy, zarejestrowanych niedawno, czyli przed 21 sierpniem 2023 roku, a które będą wymagały modernizacji przed upływem terminu w sierpniu bieżącego roku. Co najistotniejsze, tym razem Komisja Europejska nie przewiduje żadnego okresu przejściowego przy wymianie tachografów tak, jak ma to miejsce teraz. Przewoźnicy, którzy tego nie dopilnują, powinni liczyć się z poważnymi konsekwencjami – zarówno finansowymi, jak i operacyjnymi. Istnieje ryzyko natychmiastowego wstrzymania możliwości realizacji przewozów międzynarodowych. Warto również zaznaczyć to, że po wymianie tachografu nie można zapomnieć o obowiązku zablokowania nowego tachografu kartą przedsiębiorstwa, aby uniknąć ewentualnych kar, szczególnie w Niemczech – ostrzega ekspert Inelo.

Jak efektywnie zaplanować wymianę tachografów?

Dobre zaplanowanie procesu wymiany tachografów jest kluczowe, aby uniknąć potencjalnych problemów i nieprzewidzianych opóźnień. Warto skorzystać z narzędzi, które ułatwiają zarządzanie flotą oraz spełnianie wymogów prawnych. Przykładem takiego rozwiązania jest oprogramowanie 4Trans od firmy Inelo, które zostało zaprojektowane z myślą o firmach transportowych. Umożliwia ono precyzyjne monitorowanie stanu floty, a także pomaga w zgodnym z przepisami planowaniu modernizacji tachografów.

– Firmy transportowe, których czeka wymiana tachografów w sierpniu 2025 roku, powinny już teraz zainteresować się tym tematem. W tym może pomóc funkcja raportów 4Trans od Inelo, która umożliwia szybką identyfikację pojazdów, wymagających wymiany urządzeń na najnowszą wersję. To narzędzie nie tylko może oszczędzić czas, ale również pozwoli uniknąć nieplanowanych przestojów i kar, które mogą być wynikiem nieprzestrzegania przepisów. Jest to wyzwanie dla branży transportowej, wymagające precyzyjnego planowania i odpowiednich narzędzi zarządzania flotą – podkreśla Mateusz Włoch.