Alkomaty to zaawansowane urządzenia, które odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa na drogach i w wielu miejscach pracy. Aby jednak mogły one spełniać swoje zadanie, konieczne jest zrozumienie różnych typów alkomatów, zasad ich działania, najczęstszych przyczyn awarii oraz procedur kalibracyjnych. W tym artykule przyjrzymy się szczegółowo tym zagadnieniom, korzystając z najnowszych informacji dostępnych na rynku.

Rodzaje alkomatów

Alkomaty Elektrochemiczne

Alkomaty elektrochemiczne są uważane za jedne z najbardziej precyzyjnych urządzeń pomiarowych. Działają one na zasadzie reakcji chemicznej zachodzącej w sensorze elektrochemicznym, który reaguje na obecność alkoholu w wydychanym powietrzu. Tego typu alkomaty charakteryzują się dużą stabilnością pomiarów oraz długim okresem między kalibracjami, co czyni je idealnym wyborem dla służb mundurowych oraz użytkowników indywidualnych ceniących sobie dokładność​.

Alkomaty Półprzewodnikowe

Alkomaty półprzewodnikowe są tańszą alternatywą dla alkomatów elektrochemicznych, jednak ich dokładność jest niższa. W urządzeniach tych zastosowano sensory półprzewodnikowe, które są bardziej podatne na czynniki zewnętrzne, takie jak temperatura i wilgotność, co może wpływać na ich działanie. Ze względu na niższy koszt są one często wybierane przez użytkowników indywidualnych, którzy potrzebują prostego narzędzia do sporadycznych pomiarów​.

Alkomaty Spektrofotometryczne

Alkomaty spektrofotometryczne to urządzenia stosowane głównie w laboratoriach oraz przez organy ścigania. Działają one na zasadzie analizy światła przechodzącego przez próbkę wydychanego powietrza, co pozwala na niezwykle precyzyjne określenie stężenia alkoholu. Są one jednak znacznie droższe i bardziej skomplikowane w obsłudze, dlatego ich zastosowanie ogranicza się do miejsc wymagających najwyższej dokładności pomiarów​.

Jak rozpoznać, że alkomat jest zepsuty?

Nieprawidłowe działanie alkomatu może prowadzić do poważnych konsekwencji, dlatego ważne jest, aby znać objawy wskazujące na jego awarię:

1. Rozbieżności w wynikach pomiarów: Jeżeli urządzenie pokazuje różne wyniki przy wielokrotnym badaniu tej samej osoby, może to świadczyć o dekalibracji.
2. Brak reakcji na próbkę: Gdy alkomat nie reaguje na próbkę powietrza, może być to oznaka uszkodzenia sensora.
3. Nieprawidłowe wyniki: Jeżeli urządzenie wskazuje nierealne wartości (np. zero promili po spożyciu alkoholu), istnieje ryzyko, że sensor jest uszkodzony.
4. Problemy z uruchomieniem: Jeśli alkomat nie włącza się lub działa niestabilnie, prawdopodobnie wymaga serwisowania​.

Kalibracja alkomatów: Dlaczego jest ważna?

Czym jest kalibracja?

Kalibracja alkomatu to proces dostosowania jego oprogramowania i sensora do prawidłowego pomiaru stężenia alkoholu. Jest to kluczowy proces, który zapewnia, że urządzenie będzie wskazywać dokładne wyniki. Kalibracja powinna być wykonywana regularnie – w zależności od rodzaju alkomatu, zazwyczaj co 6 do 12 miesięcy, lub po wykonaniu określonej liczby testów​.

Proces kalibracji

Kalibracja składa się z kilku etapów:

1. Przygotowanie alkomatu: Urządzenie musi być wyłączone i odpowiednio przygotowane do kalibracji.
2. Podanie gazu wzorcowego: Do alkomatu wprowadza się gaz o znanym stężeniu alkoholu, aby sprawdzić dokładność pomiarów.
3. Regulacja sensora: Oprogramowanie alkomatu jest dostosowywane tak, aby wyniki były zgodne z rzeczywistością.
4. Test końcowy: Po kalibracji alkomat jest testowany na różnych stężeniach alkoholu, aby upewnić się, że kalibracja przebiegła prawidłowo​.

Interwał kalibracyjny i koszty

Częstotliwość kalibracji zależy od typu alkomatu oraz intensywności jego użytkowania. Alkomaty elektrochemiczne wymagają kalibracji rzadziej niż półprzewodnikowe, co jest istotne przy wyborze urządzenia do długotrwałego użytku. Koszt kalibracji waha się w zależności od modelu alkomatu i może wynosić od 50 do 180 zł​.

Kalibracja w laboratorium

Ważne jest, aby kalibracja była wykonywana w certyfikowanym laboratorium, które posiada odpowiednie narzędzia i doświadczenie. Próby samodzielnej kalibracji mogą prowadzić do uszkodzenia urządzenia i zafałszowania wyników​.

Korzyści z regularnej kalibracji

Regularna kalibracja zapewnia:

• Dokładność pomiarów: Pewność, że wyniki są zgodne z rzeczywistością.
• Dłuższa żywotność urządzenia: Kalibracja zapobiega przedwczesnemu zużyciu sensora.
• Zgodność z normami: W przypadku alkomatów używanych w środowiskach profesjonalnych, regularna kalibracja jest koniecznością, aby spełniać wymogi prawne​.

Wybór odpowiedniego alkomatu oraz dbałość o jego regularną kalibrację są kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników. Zrozumienie różnic między alkomatami elektrochemicznymi, półprzewodnikowymi i spektrofotometrycznymi pozwala na lepsze dostosowanie urządzenia do własnych potrzeb. Pamiętaj, że tylko regularnie kalibrowane urządzenie może dostarczyć wiarygodnych wyników, które są kluczowe dla bezpieczeństwa na drodze i w pracy.